Większość ludzi uważa, że umysł dziecka chłonie wiedzę jak gąbka wodę. Wydaje się, że najmłodsi mogą przyswoić i zachować w pamięci nieograniczoną liczbę słów. Ale czy rzeczywiście tak się dzieje?
Dzieciom uczącym się drugiego lub trzeciego języka wcale nie jest tak łatwo zachowywać w pamięci słownictwo, z którym się zetknęły, i przywoływać je podczas testu lub rozmowy choćby z ciociami czy dziadkami, którzy w dobrej wierze przepytują je z języka angielskiego. Wielu rodziców i nauczycieli powie, że dla niektórych dzieci zapamiętanie tego, czego nauczyły się one na zajęciach, jest prawdziwym wyzwaniem, zwłaszcza gdy jest to całkowicie wyrwane z kontekstu. Jeśli Twoje dziecko nie powtarzało i nie oglądało wielokrotnie nazw kolorów lub zwierząt gospodarskich poznanych na lekcji, może mieć trudności z ich zapamiętaniem, choć mogło się to wydawać takie łatwe.
Jakie są więc najlepsze sposoby na rozwijanie u dzieci znajomości angielskiego słownictwa? Jak można im pomagać w zapamiętywaniu nowych wyrażeń i przywoływaniu ich we właściwym momencie?
ZAANGAŻOWANIE
Listę trików, które mogą pomóc dziecku w przyswojeniu słownictwa w języku obcym, otwiera rozbudzenie w nim zainteresowania tematem. Zamiast kazać mu siedzieć nad listą czasowników nieregularnych, które będzie ono powtarzało jak papuga i w końcu, po wielu pomyłkach, przestanie lubić angielski, należy sięgnąć po angażujące gry i zabawy, czy też opowiadanie zabawnych historyjek. Jeżeli będziesz przy tym kilkakrotnie powtarzać kluczowe słowa i podkreślać ich znaczenie, a następnie zachęcać dziecko do ich zapamiętania i powtórzenia, zobaczysz, że to skuteczny sposób na zwrócenie jego uwagi na słownictwo. Rozmaite opowiadania są świetną formą przybliżania dziecku nowego języka. W angażowaniu go w treść obcojęzycznej opowieści pomagają zdjęcia czy kolorowe ilustracje. Dzieci przywiązują się do konkretnej opowieści i oczywiście z czasem uczą się zawartych w niej słów na pamięć, ponieważ to słownictwo występuje w bardzo wyraźnym kontekście. Na stronie British Council LearnEnglish Kids zamieszczono wiele gier słownych, które uzupełniają opowiadane historie. Mnóstwo wizualizacji i wciągających opowiadań, wzbogacających zasób słownictwa Twojego dziecka, można również znaleźć na stronie internetowej Oxford Owl.
Nie oznacza to zatem, że uczenie się na pamięć stanowi niewłaściwą strategię zapamiętywania kluczowych słów i zwrotów. W rzeczywistości powtarzanie jest niezbędnedo nauki języka, bo dzięki niemu umysł może się później skupić na mówieniu, a nie na bezowocnych próbach przypominania sobie słów. Istnieje również wiele zabawnych sposobów na utrwalanie słownictwa – można to robić przez piosenki, śpiew i gry językowe. Jeśli Twoje dzieci lubią się bawić w raperów, możesz kupić im czapki z daszkiem i nakłonić je, aby w ten sposób zmierzały do sukcesu w języku angielskim. Rap jest wspaniałym sposobem na automatyzowanie słownictwa. Na YouTubie można znaleźć wiele świetnych filmów Jasona Ravine’a, znanego również jako Fluency MC, który nagrał zabawne rapy, ułatwiające zapamiętywanie różnych części mowy – od przymiotników po czasowniki proste.
PERSONALIZACJA
Drugim z trików jest personalizacja. Wszyscy mamy tendencję do zapamiętywania tego, co jest istotne dla nas samych – dzieci postępują dokładnie tak samo. Jeśli więc połączymy poznawanie słownictwa z zainteresowaniami dziecka, szansa, że zapamięta ono podane słowa, będzie większa. W rozmowie na temat zwierząt skup się więc na tych, które dziecko lubi, albo na tych, których nie lubi, czy też na tych, które chciałoby mieć. Jakie zwierzęta widzieliście w parku, a jakie mają szkolni przyjaciele?
Codzienne sytuacje, w których bawimy się z dziećmi słowami, są dobrymi okazjami, żeby pomóc im zapamiętać to, czego się nauczyły. Jeśli Twoje dzieci zazwyczaj odrabiają zadania domowe przy stole kuchennym, można w tym samym miejscu zagrać z nimi w kilka gier słownych. Nie zawsze trzeba korzystać z nowoczesnych technologii. Czasami dziesięciominutowa gra w memory lub wojnę, polegająca na dopasowywaniu kart z obrazkami do kart ze słowami, może przerwać rutynę odrabiania lekcji, a jednocześnie pomóc w powtórzeniu słownictwa! Wykorzystaj tylko rzeczowniki, ale w zabawie ze starszymi dziećmi zaleca się dopasowywanie do siebie czasowników w czasie teraźniejszym i przeszłym, przymiotników w stopniu wyższym i najwyższym czy zestawianie przeciwieństw. Więcej podobnych pomysłów można znaleźć w innym poście – o grach w języku angielskim.
APLIKACJE I TECHNOLOGIE DO BUDOWANIA SŁOWNICTWA DZIECKA
Pamiętaj też o najnowszych technologiach! Większość dzieci całkiem dobrze sobie z nimi radzi. Za pomocą tabletów czy smartfonów – zabezpieczonych funkcją kontroli rodzicielskiej – mogą się nauczyć wielu słówek w ciągu zaledwie dziesięciu minut dziennie. Trzeba jednak uważać, aby ten czas zbytnio się nie wydłużał. Gry na urządzeniach elektronicznych mogą stanowić ciekawy element nauki – zachęcać do interakcji i powtarzania słownictwa przez zabawę. Na tej zasadzie opierają się aplikacje British Council dla dzieci.
Wśród nauczycieli można spotkać wielu fanów narzędzia Quizlet, służącegodo tworzenia kart flash. Nie jest to zwykła strona internetowa dla starszych uczniów, ponieważ dzisiaj nawet małe dzieci są za pan brat z technologią cyfrową! Możesz zachęcić je do zaprezentowania swoich umiejętności informatycznych i stworzenia własnych cyfrowych kart ze słownictwem, zwłaszcza, że witryna pozwala na dodawanie zdjęć, co umożliwia korzystanie z niej nawet młodszym uczniom. Wspaniałą funkcją jest możliwość wydrukowania kart flash zrobionych przez dziecko i wykorzystania ich w grach pamięciowych. Daje to dzieciom poczucie odpowiedzialności za własną naukę. Jeśli więc przed następnymi mistrzostwami świata w piłce nożnej Twoje dziecko będzie chciało zrobić karty flash drużyn piłkarskich, pomóż mu w tym! Będzie to świetny sposób na zaznajomienie go z nazwami krajów i narodowości w języku angielskim!
SKETCHNOTING
To zabawny sposób notowania z elementami obrazkowymi, wspomagający przypominanie sobie informacji. Przed dzieckiem można postawić wyzwanie przygotowania, za pomocą obrazków i słów, historii lub opowieści, na przykład o dniu spędzonym w parku. Zawsze łatwiej jest zapamiętać obraz połączony ze słowem niż samo słowo. Ponadto przetwarzanie informacji przez umysł związane z rysowaniem pomaga zapamiętać słownictwo znacznie lepiej. Dobrym pomysłem będzie zaprenumerowanie specjalnego angielskiego czasopisma na temat sketchnotingu. Możesz zachęcić dziecko do słuchania audiobooków i wykonywania szkiców, które pomogą mu zapamiętywać kluczowe słowa z wysłuchanych opowiadań. Wiele samouczków wideo i informacji na temat sketchnotingu dla uczniów szkół podstawowych można znaleźćna YouTubie.
PRZETWARZANIE I UTRWALANIE
Ważne jest, aby przyswajanie słownictwa stało się częścią dnia dziecka. Można zachęcać je do nagrywania siebie i odsłuchiwania, a następnie ponownego nagrywania tych samych wypowiedzi zmienionym głosem, oddającym różne stany emocjonalne, na przykład radość, smutek, gniew, aż do momentu zapamiętania słów. W dzisiejszych czasach da się to łatwo zrobić każdym telefonem komórkowym. Możesz również zamienić utrwalanie słownictwa w zawody przy obiedzie – jedno z rodziców będzie mówiło słowo po polsku, na przykład „widelec”, a dziecko będzie odpowiadało angielskim odpowiednikiem: „fork”. Jeśli znasz kilka języków, warto doskonalić tę umiejętność, aby skorzystało na tym również Twoje dziecko.