Zazwyczaj nie czujemy się komfortowo, gdy musimy wychwalać samych siebie. Nie jesteśmy też specjalnie podekscytowani perspektywą okazywania pokory na zawołanie i opowiadania o swoich największych słabościach. Nawet najprostsze rozmowy kwalifikacyjne bywają wyzwaniem, a co dopiero te prowadzone w języku obcym. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, o których warto pamiętać podczas przygotowań do rozmowy o pracę po angielsku.
Krok 1. Dowiedz się jak najwięcej na temat firmy oraz języka, którego się w niej używa
Osoby zajmujące się rekrutacją często mówią, że jedną z pierwszych rzeczy, które zauważają u kandydatów, jest ich wiedza na temat firmy (lub jej brak). Czytanie informacji o firmie przyda Ci się też, jeśli nie wiesz, jakie angielskie słownictwo może Ci się przydać na rozmowie o pracę. Każda firma mówi własnym dialektem i preferuje określone zwroty oraz frazy, które warto poznać wcześniej. To, co rekruterzy w jednej firmie określą mianem „kluczowych zachowań” („key behaviours”), w drugiej organizacji może funkcjonować jako „profesjonalne postawy” („professional attitudes”). Podczas gdy jeden start-up nazywa klientów użytkownikami (users), drugi woli mówić o konsumentach (consumers). Szybka lektura najistotniejszych fragmentów strony internetowej firmy, w tym samej oferty pracy, wystarczy, żeby zorientować się, jakie angielskie frazy są tam preferowane. Na pewno zrobisz wrażenie swoim przygotowaniem, jeśli okaże się, że nie masz żadnych kłopotów ze zrozumieniem wewnętrznego języka organizacji i znasz nawet bardzo rzadkie skróty.
Krok 2. Przygotuj się do podawania przykładów po angielsku
Rekruterzy są najbardziej zadowoleni, gdy kandydaci opierają swoje odpowiedzi na historiach i przykładach z własnego życia. Gdy prowadzący rozmowę pytają Cię o to, czy jesteś graczem zespołowym, nie są zainteresowani słuchaniem ogólnikowych stwierdzeń o tym, jak dobrze dogadujesz się ze wszystkimi współpracownikami. Chcą usłyszeć o konkretnych sytuacjach, w których współpraca z resztą zespołu pozwoliła Ci osiągnąć konkretny sukces. Przed rozmową o pracę postaraj się pomyśleć o tym, o czym możesz opowiedzieć na podstawie przykładów, i sprawdź, czy znasz wszystkie słowa i zwroty, które będą Ci do tego potrzebne. Oczywiście nie jesteś w stanie przewidzieć każdego pytania, które zostanie Ci zadane, ale możesz się przygotować do opisania konkretnych historii z własnej kariery. Wybierz takie przykłady, które pokażą Cię w korzystnym świetle i które da się powiązać ze stanowiskiem, o które się starasz. Na rozmowę o pracę pójdź z repertuarem pięciu–ośmiu gotowych anegdot. Gdy podczas rozmowy kwalifikacyjnej pojawi się odpowiedni moment, wykorzystaj ten przykład, który najlepiej pasuje do kontekstu, i zrób wrażenie swoim znakomitym, doszlifowanym wcześniej angielskim.
Krok 3. Nie trać głowy
Rozmowy o pracę są stresujące, a pod wpływem nerwów łatwo się zdekoncentrować i pogubić. Uważne słuchanie pytań i udzielanie konkretnych odpowiedzi jest jeszcze trudniejsze, gdy rozmowa toczy się po angielsku. Wiele stron poświęconych rekrutacji proponuje wykorzystanie do porządkowania wypowiedzi modelu STAR. Często wprowadzam tę metodę, gdy ćwiczę prowadzenie rozmów o pracę podczas zajęć z języka angielskiego, i zauważyłem, że pomaga ona uczniom w objaśnianiu skomplikowanych koncepcji za pomocą konkretnych przykładów i odpowiednim kończeniu wypowiedzi, co dla wielu osób bywa dużym problemem.
Krok 4. Poćwicz odpowiedzi na standardowe pytania
Chociaż rozmowy o pracę potrafią onieśmielać, nie są aż tak skomplikowane, żeby nie dało się do nich dobrze przygotować. Wiele z tematów, które pojawiają się podczas takich rozmów, łatwo przewidzieć, co oznacza, że możesz z wyprzedzeniem przygotować sobie odpowiedzi na typowe pytania padające podczas rozmów o pracę prowadzonych po angielsku. Oczywiście nie wszystkie pytania, które usłyszysz, będą standardowe, ale warto się przygotować na to, co przewidywalne. Nie ryzykuj, że pod wpływem stresu zgubisz wątek i potkniesz się na prostym pytaniu. Poćwicz nieskomplikowane odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, najlepiej na podstawie konkretnych przykładów, zgodnie ze wspomnianym powyżej modelem STAR. Jeśli potrzebujesz inspiracji, obejrzyj to ćwiczenie wideo przygotowane przez British Council. Nie ograniczaj się do układania odpowiedzi w głowie – ćwicz przez mówienie zdań na głos. Możesz nie zdawać sobie sprawy, że brakuje Ci jakiegoś kluczowego słowa czy zwrotu, dopóki nie spróbujesz się wypowiedzieć na dany temat. Wykorzystaj przygotowane odpowiedzi do odegrania sceny rozmowy o pracę z drugą osobą. Jeśli nie uda Ci się znaleźć nikogo do pomocy, możesz też po prostu wygłosić swoją część dialogu w stronę krzesła czy ściany. Zastanów się, czy nie chcesz nagrać swoich wypowiedzi, żeby sprawdzić wymowę i konstrukcję zdań.
Krok 5. Przygotuj notatki
W odpowiednim przygotowaniu się do rozmowy kwalifikacyjnej pomaga także spisanie na kartce najważniejszych punktów czy aspektów planowanych wypowiedzi. Wiele firm nie tylko pozwala kandydatom zerkać do przyniesionych notatek, ale nawet ich do tego zachęca. Pewien rekruter powiedział mi niedawno, że z jego punktu widzenia kandydat, który przychodzi na rozmowę z notatkami, to kandydat, który jest naprawdę zainteresowany danym stanowiskiem albo przynajmniej zainteresowany na tyle, żeby włożyć wysiłek w odpowiednie przygotowanie. Zerkanie co jakiś czas na kartkę z krótkimi podpunktami jest szczególnie zrozumiałe, gdy rozmowa o pracę nie jest prowadzona w języku ojczystym kandydata. Takie zachowanie może nie pasować do bardzo formalnych rozmów, ale w większości sytuacji notatki będą jak najbardziej na miejscu. Dlaczego osoby odpowiedzialne za rekrutację w danej firmie miałyby mieć coś przeciwko temu, że wykorzystasz własne zapiski, żeby odpowiedzieć na zadane Ci pytania jak najlepiej, jak najstaranniejszym językiem?
Krok 6. Pomyśl o tym, jakie zwroty mogą Ci się przydać
Internet jest pełen list zwrotów, które mogą być przydatne podczas rozmów o pracę. Tylko Ty możesz jednak ostatecznie zdecydować, które z proponowanych słówek i wyrażeń przydadzą się w Twoim przypadku. Pięć propozycji, które zaraz przedstawię, to opcje, które moim zdaniem mogą zrobić wrażenie na osobach odpowiedzialnych za rekrutację. Pamiętaj, że to tylko propozycje. Potraktuj je jako źródło inspiracji do dalszych poszukiwań.
„Talk somebody through something” – ten czasownik frazowy oznacza po prostu wytłumaczenie czegoś lub opowiedzenie o czymś w sposób szczegółowy. Rektuterzy lubią wykorzystywać go w pytaniach („Can you talk us through your Sales experience?”), ale równie dobrze brzmi on jako element odpowiedzi.
Rekruter: „Tell us about a time when you provided good customer service”.
Kandydat: „Ok. I’m going to talk you through an experience that I had when I had just started working as a Project Manager…”.
„Liaise with” – to czasownik, który oznacza funkcjonowanie w roli osoby kontaktowej, pośredniczącej między różnymi jednostkami lub grupami. Wykorzystaj ten poręczny zwrot, gdy chcesz podkreślić, że masz znakomite umiejętności komunikacyjne.
„When I was working in the billing department I needed to liaise with the Finance team and our many suppliers”.
„Background” – to krótkie, ale bardzo pojemne słowo, które może określać zarówno Twoją historię zawodową, jak i wykształcenie. Najczęściej pojawia się w zwrotach typu „I have a background in...”.
„As you can see from my CV, I have a background in Social Work and I’ve been able to transfer a lot of those skills to the Human Resources sector”.
„Savvy” – to przymiotnik określający osobę, która ma wiedzę ekspercką na temat określonego zagadnienia i jest w stanie wykorzystać ją w praktyczny sposób. Zazwyczaj używa się go po rzeczowniku lub przysłówku.
„When I started working in Accounts, I realised that I needed to be really tech-savvy so I did a short course in spreadsheet development”.
„I think a big part of working in Marketing is to be financially-savvy so that you can make the most out of your budget”.
„A good fit” – jak się pewnie domyślasz, to wyrażenie oznacza po prostu bycie dobrze dopasowanym do danych wymagań lub warunków.
Rekruter: „Why should we hire you?”.
Kandydat: „Well, I think the combination of my personal qualities and my professional background are quite unique and so they’d make me a really good fit for the role”.
Krok 7. Opanuj nerwy
Doświadczeni nauczyciele doskonale wiedzą, jak stres i nerwy mogą wpłynąć na znajomość angielskiego. Uczniowie, którzy na normalnych lekcjach bez problemu dostają czwórki i piątki, często wychodzą z egzaminów ustnych z ledwo wywalczonymi trójkami. Ten mechanizm dotyczy też oczywiście rozmów o pracę prowadzonych po angielsku, więc nie należy go lekceważyć. Co możesz zrobić? Poziom stresu będzie u Ciebie mniejszy, jeśli przygotujesz się do rozmowy kwalifikacyjnej zgodnie ze wskazówkami opisanymi powyżej. Przećwiczenie odpowiedzi pomoże opanować zdenerwowanie, a jeśli uda Ci się podejść do rozmowy na luzie, łatwiej będzie Ci zaimponować wszystkim swoją znajomością języka. Możesz też wypróbować inne metody redukcji stresu. W dniu poprzedzającym rozmowę zajrzyj na kanał Headspace, na którym znajdziesz wiele filmów z poradami, jak się skutecznie rozluźnić. Dzień, w którym czeka Cię rozmowa o pracę, możesz też zacząć od krótkiej angielskiej rozgrzewki. Spróbuj porozmawiać z kimś w tym języku, a jeśli nie znajdziesz żadnego partnera do konwersacji, „porozmawiaj” ze sobą. Nie zapomnij też, że muzyka naturalnie koi nerwy, więc w drodze na rozmowę włącz sobie coś relaksującego. Podobną funkcję może spełnić spokojny program radiowy czy podcast.
Ogólna zasada dobrego przygotowania się do rozmowy o pracę jest prosta: dowiedz się jak najwięcej o firmie, w której chcesz się zatrudnić, przygotuj angielskie słownictwo, które może być Ci potrzebne, a podczas samej rozmowy staraj się odpowiadać w sposób spokojny i uporządkowany. Pamiętaj i powtarzaj sobie, że zarówno Ty, jak i Twój angielski doskonale nadajecie się do tej pracy.
Powodzenia!