Mózgi dzieci są bardzo aktywne
Twoje dziecko jest oczywiście wyjątkowe pod wieloma względami, ale wszystkie dzieci są z natury ciekawe i mają wrodzoną zdolność uczenia się.
Mózgi dorosłych działają bardzo dynamicznie i tak naprawdę nigdy nie odpoczywają, ale mózgi dzieci pracują zdecydowanie ciężej. Badania wykazały, że dzieci uczą się rozumieć język mniej więcej dwa razy szybciej, niż uczą się aktywnie go używać. Według doktor Patricii Kuhl mechanizmy, które zachodzą w tym okresie w mózgu dziecka, są tak zaawansowane i skomplikowane, jak teorie fizyki kwantowej: „Mózg trzylatka jest dwukrotnie bardziej aktywny niż mózg dorosłego człowieka.”
Kuhl twierdzi, że niemowlęta i małe dzieci mają wybitne zdolności przyswajania języków obcych. „Małe dzieci słyszą różnice między dźwiękami wszystkich języków świata, co jest niesamowite, ponieważ ani ja, ani wy nie jesteście w stanie tego zrobić. Nasze umiejętności rozróżniania dźwięków są determinowane kulturowo. Potrafimy rozróżniać dźwięki naszego własnego języka, ale nie języków obcych.”
Zapewniając dzieciom kontakt z różnymi językami, pozwalasz im wykorzystać ich naturalne umiejętności rozróżniania dźwięków typowych dla innych języków oraz rozumienia tego, co słyszą.
Nauka języka przychodzi dzieciom bardzo łatwo
Dzieci komunikują się, żeby móc osiągnąć konkretny cel, i nie są nawet świadome tego, jak wiele są w stanie się nauczyć. Przyjmują wszystkie informacje za pośrednictwem zmysłów, angażując słuch, wzrok, węch, smak i dotyk.
Dziecko, które bawi się samochodzikami, przyswaja informacje o ich kolorze, kształcie, rozmiarze i fakturze, a przy okazji uczy się o tarciu i kierunkach oraz rozwija świadomość przestrzenną (zaczyna rozumieć, co oznacza ruszanie się do przodu, do tyłu, czy na boki). Podczas zabawy dziecko poszerza swoje słownictwo (słyszy nowe słowa, nazywa i opisuje rzeczy), rozwija umiejętności społeczne (bawi się samochodzikiem na zmianę z innym dzieckiem, dzieli się), a także uczy się, jak prosić o to, czego chce (werbalnie lub niewerbalnie), kategoryzować rzeczy (reaguje na instrukcje, np. „umieść wszystkie niebieskie samochody w pudełku”) i układać elementy w logicznej kolejności (odpowiada na pytanie – „co dalej?”). Możliwości rozwojowe są niemal nieskończone. Dopóki zapewniamy dzieciom odpowiednie warunki, ich uczenie się i rozwój odbywają się w naturalny i zintegrowany sposób.
Odpowiednie środowisko emocjonalne jest ważne zarówno dla dzieci, jak i ich postępów w nauce
Środowisko emocjonalne, w jakim Twoje dziecko spędza pierwsze lata życia, jest tak samo ważne jak środowisko fizyczne. Dzieci uczą się najbardziej wydajnie, gdy czują się bezpieczne i szczęśliwe, i mają pewność, że zostaną przez rodziców docenione i wysłuchane. Ma to kluczowe znaczenie dla wszelkich doświadczeń edukacyjnych w pierwszych latach życia dziecka, w tym nauki języka obcego.
Twoje dziecko potrzebuje pełnego miłości, stymulującego i inspirującego środowiska, wyposażonego w dostosowane do jego grupy wiekowej zabawki i pomoce naukowe. Musisz także dbać o to, aby zachowana została równowaga między działaniami, w których ton nadają dorośli, a tymi, którymi kieruje samo dziecko. Działania, którymi kierują dorośli, takie jak opowiadanie bajek czy wierszyków, śpiewanie piosenek, granie w gry, czy zajęcia plastyczne oraz taneczno-ruchowe, stanowią dla dziecka okazje do kontaktu z językiem. Jednak to interakcje, które zachodzą w ramach działań, którymi kierują dzieci, najlepiej wspierają i przyśpieszają rozwój ich umiejętności językowych, ponieważ zachęcają dzieci do komunikowania się w języku obcym w autentycznym i zrozumiałym kontekście. Warto pamiętać, że odpowiednie warunki wspierają naukę dzieci.
Dlaczego małe dzieci lubią zabawy wykorzystujące języki obce?
Wcześnie rozpoczęta nauka języka obcego pozwala dziecku w pełni cieszyć się z jego brzmienia. Dzieci nie boją się bawić językami. Łatwo dają się ponieść magii wierszyków i wspólnego śpiewania. Bez trudu rozpoznają rytm piosenek i chętnie z nim eksperymentują. Lubią naśladować wymowę nowych i dziwnych słów, bawić się w rymowanie, tworząc powtórzenia lub wymyślając własne przykłady. Wszystkie te czynności wymagają od dziecka nie tylko wsłuchania się w dźwięki danego języka, ale także aktywnej pracy z jego akcentem, melodyką, intonacją i wymową.
Starsi uczniowie często przestają się interesować słowami i dźwiękami lub zaczynają zbyt mocno przejmować się popełnianiem błędów i rzadziej bawią się językiem w ten sam nieskrępowany sposób, co dzieci. Przyzwyczajenie się do dźwięków języka angielskiego we wczesnym dzieciństwie przynosi też wiele korzyści w późniejszych okresach życia. Badania [link niedostępny; dostęp uzyskano 17 lipca 2017 r.] przeprowadzane przez Centrum wczesnej nauki czytania i pisania (CELL) wskazują, że istnieje związek między zdolnością małych dzieci do śpiewania rymowanych piosenek, a sposobem, w jaki we wczesnym dzieciństwie bawią się dźwiękami oraz ćwiczą umiejętności czytania.
Czy małe dzieci odczuwają mniejszy lęk przed popełnianiem błędów?
Twoje dziecko działa metodą prób i błędów, a popełnianie błędów jest warunkiem jego rozwoju oraz nieodłącznym elementem procesu edukacji. Dzieci eksperymentują z językiem, żeby lepiej zrozumieć, jak działa, przy czym oczywiście popełniają liczne błędy. Jako osoby dorosłe wiemy, że zdanie „Mamo, idłem wczoraj z babcią na lody” czy wyrażenie „dwa piesy” to błędy językowe, ponieważ opanowaliśmy nie tylko zasady, ale też wyjątki dotyczące tworzenia liczby mnogiej czy tworzenia czasu przeszłego w przypadku czasowników nieregularnych. Jednak oba te błędy stanowią przykład stosowania przez dzieci zauważonych przez nie zasad języka, które mają przecież zastosowanie w przypadku dużej części rzeczowników i czasowników.
Kiedy dzieci mają kontakt z językiem obcym w młodym wieku, eksperymentują z nim w ten sam sposób, jak z językiem ojczystym, przez co staje się on naturalną częścią ich rozwoju. Ich postępy nie są hamowane przez strach przed popełnianiem błędów, co potrafi tworzyć poważne bariery u osób dorosłych, podczas gdy małe dzieci po prostu próbują, aż uda im się osiągnąć poprawną wersję.
Jak możemy położyć podwaliny pod przyszłe sukcesy naszych dzieci?
Długoterminowe korzyści płynące z nauki drugiego języka wykraczają poza rozwój zdolność komunikacyjnych. Profesor Tina Bruce, która specjalizuje się w badaniu wczesnego rozwoju dzieci oraz wpływu zabawy na ich zdolności, podkreśla, że „dzieci, które mówią w trzech niespokrewnionych ze sobą językach, rozróżniają i wykorzystują gamę dźwięków, której skala jest wręcz niewyobrażalna dla osoby dorosłej.”
Badania sugerują, że dzieci uczące się dodatkowego języka osiągają lepsze wyniki w standardowych testach, ponieważ nauka języków rozwija także umiejętności słuchania, obserwacji, rozwiązywania problemów i krytycznego myślenia. Są to umiejętności, które można wykorzystywać na różnych polach, i które korzystnie wpływają na całe dalsze życie dzieci, zarówno osobiste, jak i profesjonalne. Zachęcanie dzieci do nauki języka obcego w młodym wieku przygotowuje je dobrze do wyzwań, jakie napotkają później w szkole i w życiu.