Naukowcy zgodnie przyznają, że wszystkie rodzaje zabawy są niezbędne do prawidłowej edukacji i rozwoju dzieci. Ale czy małe dzieci mogą uczyć się angielskiego przez zabawę? Słynna ekspertka ds. wczesnego dzieciństwa, Tina Bruce, twierdzi, że „małe dzieci przyswajają informacje w sposób zintegrowany, a nie w schludnych, logicznie podzielonych segmentach” (Bruce, 2015, s. 25). Jeśli weźmiemy to pod uwagę, odpowiedź będzie prosta – tak, dzieci uczą się angielskiego przez zabawę, tak jak w czasie zabawy rozwijają wiele innych umiejętności.
Co rozumiemy pod pojęciem zabawy?
Zabawa we wczesnym dzieciństwie może przybierać różne formy, z których wiele prawdopodobnie już znasz. Niektóre z nich to na przykład:
- brudna zabawa/ zabawa sensoryczna – ten rodzaj zabawy pozwala dzieciom wykorzystywać zmysły do odkrywania i badania otaczającego świata. Może polegać na zabawie w błocie lub piaskownicy, czy też bawieniu się modeliną, plasteliną, ryżem, solą, mąką, wodą, piórami, tkaninami lub farbami.
- zabawa symboliczna – symboliczne myślenie zaczyna rozwijać się u dzieci około 8 miesiąca życia. Zaczynają używać przedmiotów, działań i koncepcji do reprezentowania innych przedmiotów, działań i koncepcji, na przykład udawać, że banan to telefon, a kosz na ubrania to samochód wyścigowy!
- zabawa w udawanie / zabawa w odgrywanie scenek – te rodzaje zabawy są rozszerzeniem zabawy symbolicznej. Dzieci naśladują prawdziwe życie, odgrywając różne role, naśladując działania i sposób mówienia innych oraz odtwarzając scenariusze, które zaobserwowały w codziennym życiu. Kiedy Twoje dziecko urządza przyjęcie, na które zaproszone są lalki, misie lub wymyśleni przyjaciele, to właśnie przykład zabawy w udawanie!
- zabawa konstrukcyjna – zazwyczaj obejmuje manipulowanie materiałami, układanie przedmiotów w stosy, budowanie, konstruowanie, rysowanie i odkrywanie nowych połączeń. Kiedy Twoje dziecko ustawia wieżę z bloków lub wykopuje tunel w piaskownicy, angażuje się właśnie w zabawę konstrukcyjną.
Zabawa zapewnia kontekst do komunikacji
Dzieci uczą się komunikować poprzez zabawę, tworząc połączenia pomiędzy tym, czego doświadczają, a słowami i wyrażeniami związanymi z tymi doświadczeniami. Po pewnym czasie nauczą się stosować te słowa i zwroty do opisywania różnych sytuacji.
Aktywacja wcześniej przyswojonego materiału poprzez zabawę
Zabawa pozwala też dzieciom aktywować wcześniej przyswojony materiał. Wyobraź sobie na przykład, że Twoje dziecko uczyło się piosenki o deszczu. Jeśli pewnego dnia wyjdziesz z nim na spacer po ulewnym deszczu i pozwolisz poskakać po kałużach, łatwiej zapamięta niektóre słowa związane z tą sytuacją, takie jak rain, raindrops, wet, raincoat, rain boots, umbrella, puddle [deszcz, krople deszczu, mokry, płaszcz przeciwdeszczowy, kalosze, parasol, kałuża], czy nawet onomatopeje typu „Splash! Splosh!” [Chlap! Chlup!].
Poniżej znajdziesz kilka przykładów zabaw, które tworzą wiele możliwości komunikowania się w języku angielskim w jasno określonym kontekście. Maluch łatwiej zapamięta nowe słowa i wyrażenia, jeśli usłyszy je podczas konkretnego działania lub sam wykorzysta w danej sytuacji, ponieważ będą się bezpośrednio wiązać z określonym doświadczeniem.
Zabawa sensoryczna
- Napełnij kilka torebek z zapięciem strunowym farbą plakatową (temperą) i pozwól dziecku pobawić się w ugniatanie powstałych w ten sposób kolorowych worków. Gdy Twoje dziecko chwyci torebkę z określonym kolorem, wypowiedz na głos angielską nazwę danej barwy (blue, red, yellow [niebieski, czerwony, żółty]). Możesz umieścić dwie różne barwy w jednej torebce i pokazać dziecku, co się stanie po ich zmieszaniu, a potem nazwać nowopowstały kolor (green, orange, purple [zielony, pomarańczowy, fioletowy]).
- Przygotuj „miękki worek”, mieszając mąkę, wodę i barwniki spożywcze w torebce z zapięciem strunowym. Twoje dziecko będzie godzinami rysować na powierzchni woreczka kształty, które możecie wspólnie nazywać i omawiać (na przykład: triangle, square, circle, star [trójkąt, kwadrat, koło, gwiazda]). Maluch może też wykorzystać ten woreczek do ćwiczenia pisania literek i cyfr, o których będziecie też rozmawiać po angielsku.
- Przygotujcie razem ciastolinę i porozmawiajcie o składnikach, które do tego wykorzystacie (flour, oil, water, salt [mąka, olej, woda, sól]), korzystając ze słów opisujących proces przygotowania mikstury, takich jak pour, mix, add, oraz stir [nalać, zmieszać, dodać, czy wymieszać]. Możesz wypróbować podany tutaj bardzo łatwy przepis na ciastolinę. Gdy już przygotujesz ciastolinę, Twoje dziecko może się nią swobodnie bawić (flatten, roll, squish, pinch [spłaszczać, rolować, zgniatać, szczypać]), formować z niej kształty, tworzyć postacie z bajek lub zwierzęta i opisywać wszystko, co ulepi (head, arms, legs, body, hair, face, wings, tail [głowa, ramiona, nogi, ciało, włosy, twarz, skrzydła, ogon]).
- Dołącz do dziecka w piaskownicy i porozmawiajcie o tym, czym się bawi (bucket, spade, shell, stone [wiadro, łopata, muszla, kamień]), co buduje (castle, tower, road [zamek, wieża, droga]) oraz cechach powstałych budowli (wet, dry, runny, lumpy [mokry, suchy, rozsypujący się/przeciekający, nierówny])